Χωρισμός Κράτους Εκκλησίας
Ιούλιος 2006
50 σελίδες
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ PDF
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Η συζήτηση για την αναγκαιότητα χωρισμού του Κράτους από την Εκκλησία επανέρχεται κατά καιρούς στην ελληνική κοινωνία. Κατά τη διάρκεια του 2005 η σχετική συζήτηση αναζωπυρώθηκε λόγω των σκανδάλων που αποκαλύφθηκαν στο χώρο της διοικούσας Εκκλησίας. Το θέμα εξακολούθησε να παραμένει στο προσκήνιο με τις εκδηλώσεις της Ελληνικής Ένωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου.
Προς το τέλος του έτους κατατέθηκαν στη Βουλή από το ΚΚΕ, το Συνασπισμό και τους ανεξάρτητους βουλευτές Στέφανο Μάνο και Ανδρέα Ανδριανόπουλο τρεις προτάσεις νόμου, με τις οποίες προτείνονταν διάφορες ρυθμίσεις, που θα οδηγούσαν στο χωρισμό του κράτους από την Εκκλησία. Οι τρεις προτάσεις νόμου συνέπιπταν στο μεγαλύτερο μέρος τους και βασίσθηκαν στις προτάσεις της Ελληνικής Ένωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου. Οι προτάσεις νόμου πάντως δεν είχαν τύχη, αφού καταψηφίστηκαν στη Βουλή.
Τελευταία αναζωπύρωση του ζητήματος προκλήθηκε με αφορμή τη συζήτηση για την αναθεώρηση του Συντάγματος. Εν τούτοις, τα δύο μεγάλα κόμματα, Ν.Δ. και ΠΑ.ΣΟ.Κ., δε φαίνονται διατεθειμένα να προωθήσουν αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο των σχέσεων Εκκλησίας- Πολιτείας ούτε στην τρίτη αναθεώρηση του Συντάγματος. Σε επί μέρους θέματα πάντως ενδέχεται να προωθούνται κατά καιρούς νέες ρυθμίσεις, όπως έγινε ήδη με την καύση των νεκρών και τη διαδικασία ανέγερσης ευκτήριων οίκων των άλλων θρησκευτικών κοινοτήτων, εκτός της επικρατούσας θρησκείας.
Στο χώρο της Εκκλησίας η συζήτηση για τον ενδεχόμενο χωρισμό της από την Πολιτεία συνήθως αποσιωπάται ή αντιμετωπίζεται αφοριστικά. Φωτεινή εξαίρεση αποτέλε- σε στη διάρκεια του 2006 η Ακαδημία Θεολογικών Σπουδών της Μητρόπολης Δημητριάδος (Βόλος), που διοργά- νωσε έναν ανοικτό και πολύπλευρο διάλογο γύρω από όλα τα επί μέρους ζητήματα των σχέσεων Εκκλησίας- Πολιτείας, στον οποίο κλήθηκε να συμμετάσχει ένα ευρύ φάσμα εισηγητών. Το κείμενο που ακολουθεί αποτελεί διευρυμένη μορφή της εισήγησης που παρουσιάσθηκε σε μία από τις συναντήσεις της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών της I. Μ. Δημητριάδος στις 8 Απριλίου 2006, στην οποία εισηγητές ήταν επίσης οι καθηγητές I. Κονι- δάρης, Α. Μανιτάκης και Γ. Σωτηρέλης.
Θεωρώντας δεδομένο ότι το ζήτημα των σχέσεων και του ενδεχόμενου χωρισμού του Κράτους από την Εκκλησία θα βρίσκεται στο επίκεντρο των συζητήσεων στην ελληνική κοινωνία τα επόμενα χρόνια, ανεξαρτήτως του αν θα υπάρξουν συνταγματικές ή νομοθετικές μεταβολές στο ισχύον καθεστώς, καταθέτουμε τον προβληματισμό και τις προτάσεις που ακολουθούν ως μία συμβολή τόσο στον επιστημονικό, όσο και στον πολιτικοϊδεολογικό διάλογο που βρίσκεται σε εξέλιξη.
Θερμές ευχαριστίες στις εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, που ανταποκρίθηκαν με προθυμία στην πρότασή μας να κυκλοφορήσει σε μορφή βιβλίου το κείμενο που ακολουθεί.